BÁO CÁO NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Tên đề tài luận án: Phát triển nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Trà Vinh
Chuyên ngành: Kinh tế phát triển
Mã số: 62.31.01.05
Họ và tên nghiên cứu sinh: Võ Thế Trường
Khoá: 29
Người hướng dẫn khoa học:
1. GS. TS. Võ Xuân Tiến
2. PGS.TS. Phước Minh Hiệp
Cơ sở đào tạo: Đại học Đà Nẵng
NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
1. Những đóng góp về lý luận
Thứ nhất, lý luận về phát triển nông nghiệp được tiếp cận theo nhiều cách khác nhau tùy theo điều kiện và bối cảnh của các lý thuyết khác nhau về chủ đề này. Phần lớn các công trình nghiên cứu lý thuyết và thực nghiệm về chủ đề này thường gắn với bối cảnh nền kinh tế của quốc gia, liên vùng trong quốc gia hay một loại cây trồng vật nuôi của vùng hay tỉnh. Đồng thời nhiều nghiên cứu lại dựa trên tiếp cận kinh tế nông nghiệp. Trà Vinh có các điều kiện đặc thù gắn với điều kiện tự nhiên, kinh tế và xã hội, vận dụng lý luận này vào phát triển nông nghiệp với cách tiếp cận kinh tế phát triển cần có sự nghiên cứu, xem xét và đánh giá bối cảnh điều kiện có thể sử dụng. Vì thế, thành công trong nghiên cứu phát triển nông nghiệp tỉnh Trà Vinh sẽ là sự bổ sung cho mảng lý thuyết này gắn với đặc thù nền kinh tế của một tỉnh ở Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam.
Thứ hai, nghiên cứu đã vận dụng cơ sở lý thuyết về phát triển nông nghiệp trong phân tích các nội dung và nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển của nông nghiệp với kết hợp nhiều cách tiếp cận khác nhau như vi mô, vĩ mô, kinh tế phát triển, vùng,… Qua đó có cái nhìn và đánh giá nhiều chiều khác nhau về đối tượng nghiên cứu. Đây là khác biệt so với nhiều nghiên cứu về chủ đề này ở Việt Nam và thế giới. Vì thế có thể coi đây là sự đóng góp vào học thuật và lý luận.
Thứ ba, luận án đã áp dụng kết hợp phương pháp phân tích định tính và định lượng trong nghiên cứu về nội dung và nhân tố ảnh hưởng tới sự phát triển của ngành này. Đây cũng có thể coi là sự đóng góp của luận án về lý luận.
5.2. Những đóng góp về thực tiễn
Kết quả nghiên cứu của luận án đã góp phần lấp đầy khoảng trống nghiên cứu về thực tiễn với những phát hiện từ kết quả
Thứ nhất, các phát hiện chính về trạng thái và trình độ phát triển nông nghiệp của tỉnh. (i) tăng trưởng GTSX nông nghiệp cao và duy trì trong gần 30 năm qua, nhưng tăng trưởng không ổn định và hiệu quả chưa cao, phụ thuộc nhiều vào yếu tố tự nhiên, vẫn dựa chủ yếu vào sự phát triển của ngành trồng trọt, chưa phát huy được vai trò của ngành dịch vụ và chăn nuôi; (ii) cấu trúc nông nghiệp đã có sự thay đổi phù hợp với định hướng tái cơ cấu nông nghiệp như đã hình thành các vùng chuyên canh, tập trung canh tác các cây trồng vật nuôi có năng suất hiệu quả và thích ứng với biến đổi khí hậu, nhưng chậm thay đổi, chưa thúc đẩy tăng năng suất lao động trong nông nghiệp; (iii) hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp đã được cải thiện và nâng cao nhưng đang bị khai thác quá mức, cơ sở hạ tầng trong sản xuất nông nghiệp khá phát triển nhờ đầu tư khá lớn nhưng nguồn đầu tư cho nông nghiệp đang giảm dần; lao động vẫn là nguồn lực chính phát triển nông nghiệp, có năng suất được cải thiện dần; tổ chức sản xuất nông nghiệp đã được từng bước tập trung sản xuất theo quy mô lớn và theo chuỗi, tuy nhiên mô hình sản xuất hộ gia đình vẫn chiếm tỷ trọng lớn; (iv) hiệu quả sản xuất nông nghiệp trên góc độ toàn bộ sản xuất nông nghiệp không cao và tăng chậm, hiệu quả của các ngành trong nông nghiệp có xu thế trái chiều với nhau. Hiệu quả sản xuất lúa của các hộ nông dân ở Trà Vinh khá tốt.
– Thứ hai, kết quả nghiên cứu phát hiện ra rằng. Ở Trà Vinh, yếu tố lao động có vai trò rất đặc biệt quan trọng và dư địa khai thách còn lớn; nhân tố tư bản hay máy móc có ảnh hưởng tích cực và dư địa thâm canh khá rộng; cần phải thay đổi tư duy cách thức phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững về môi trường nhằm thích ứng với điều kiện biến đổi khí hậu; việc thay đổi cách thức canh tác lúa theo hướng hữu cơ và thân thiện môi trường thúc đẩy năng cao giá trị gia tăng sản suất nông nghiệp bền vững là hướng phát triển chủ đạo trong những năm tới; công tác quy hoạch và các chủ trương chính sách của tỉnh vẫn là yếu tố đặc biệt quan trọng; hạ tầng nông nghiệp nông thôn nhất là hạ tầng giao thông và thủy lợi; thị trường đầu ra vẫn có vai trò quyết định sự thành công của khu vực sản xuất này.
Kết quả nghiên cứu của luận án đã góp phần lấp đầy khoảng trống nghiên cứu về hoạch định chính sách
Các hàm định hướng và các giải pháp được rút ra của luận án cũng sẽ là các gợi ý cho các nhà hoạch định chính trong soạn thảo, cải thiện và nâng cao chất lượng chính sách phát triển nông nghiệp và phát triển kinh tế tỉnh.
Kết quả nghiên cứu của luận án đã phần nào lấp đầy khoảng trống nghiên cứu về phục vụ đào tạo chuyên ngành
Kết quả của luận án cũng sẽ làm tài liệu tham khảo cho sinh viên, học viên cao học và nghiên cứu sinh ngành Kinh tế phát triển.
