TRANG THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN
Tên luận án tiến sĩ: “Tạo dòng hoa huệ (Polianthes tuberosa L.) đột biến bằng tia gamma (60Co) trong điều kiện in vitro”.
Chuyên ngành: Công nghệ sinh học Mã số: 62 42 02 01
Họ tên nghiên cứu sinh: Đào Thị Tuyết Thanh
Họ và tên người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Bảo Toàn.
Cơ sở đào tạo: Viện Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ Sinh học, Trường Đại học Cần Thơ
1. Tóm tắt nội dung luận án
Nghiên cứu được thực hiện nhằm chọn lọc một số dòng hoa huệ đột biến in vitro bằng xử lý tia gamma (60Co). Hai dạng hoa kép được chọn với số cánh hoa nhiều hơn 12 cánh, kích thước to và có mùi thơm so giống đối chứng.
Vật liệu ban đầu được nuôi cấy từ mẫu đỉnh sinh trưởng. Sử dụng môi trường nuôi cấy cơ bản bổ sung 1,0 mg/l NAA và 4,0 mg/l BA tạo nguồn mô sẹo (trên giống hoa huệ đơn) và cụm chồi (trên giống hoa huệ kép) để chiếu xạ.
Liều gây chết 50% (LD50) ở hoa huệ đơn khoảng 10 – 15 Gy (giá trị tính là 10,96 ± 2,96 Gy) trong khi ở hoa huệ kép khoảng 20 – 25 Gy (giá trị tính là 22,91 ± 4,01 Gy).
Trong giai đoạn thuần dưỡng, sự khác biệt về hình thái lá và chồi của cây con không nhận thấy rõ ràng.
Ở giống hoa đơn, có sự sự gia tăng số cánh hoa từ 6-8 cánh ở mỗi phát hoa với mùi thơm hơn.
Trong số 18 dòng đột biến khác nhau từ giống hoa huệ kép khi trồng ở Tiền Giang, chọn được 2 dòng đột biến với 22 và 36 cánh ở liều chiếu xạ 20 Gy (đã được theo dõi qua thế hệ hoa thứ 2) và có sự đa dạng di truyền so với giống gốc khi phân tích PCR – ISSR và giải trình tự vùng ITS1/4.
2. Những kết quả mới của luận án
+ Phương pháp nuôi cấy đỉnh sinh trưởng tạo ra lượng lớn nguồn vật liệu sạch bệnh cho nghiên cứu.
+ Kết hợp kiểu hình, các đặc tính nông học và đánh giá kiểu gen đã chọn ra được 2 dòng hoa huệ đột biến có triển vọng cho nhân giống và sản xuất.
3. Các ứng dụng/khả năng ứng dụng trong thực tiễn, các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
– Khả năng ứng dụng trong thực tiễn:
+ Xác định LD50 và quy trình chọn tạo giống hoa huệ cần thiết cho nghiên cứu và ứng dụng sau này.
+ Tạo ra các dòng hoa huệ đột biến với kiểu hình mới và đa dạng hóa nguồn gen cho sản xuất và chọn giống.
– Các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu:
Theo dõi đặc điểm nông học của các dòng hoa huệ đột biến mới chọn lọc được để đánh giá tính ổn định về tính trạng đột biến. Sau đó, nhân nhanh số lượng cây để ứng dụng cho sản xuất và thương mại.
