TRANG THÔNG TIN VỀ LUẬN ÁN
– Tên luận án: Đánh giá các yếu tố tác động đến kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất làm cơ sở cho quy hoạch sử dụng đất trong điều kiện biến đổi khí hậu – Trường hợp nghiên cứu tại thành phố Cần Thơ.
– Ngành: Quản lý Đất đai Mã số: 62850103
– Họ tên nghiên cứu sinh: Huỳnh Phú Hiệp Khóa: 2015 (đợt 1)
– Người hướng dẫn khoa học chính: PGS.TS. Lê Văn Khoa
– Cơ sở đào tạo: Trường Đại học Cần Thơ
1. Tóm tắt nội dung luận án
Quy hoạch sử dụng đất là công cụ pháp lý có tác động mạnh đến việc quản lý, khai thác và sử dụng tài nguyên đất đai. Dưới ảnh hưởng từ tình hình kinh tế – xã hội và sự tác động của biến đổi khí hậu toàn cầu, việc thay đổi nhu cầu sử dụng đất, sự đe dọa của tự nhiên và cách thức quản lý kém hiệu quả của con người dẫn đến việc thực hiện kế hoạch sử dụng đất hàng năm chưa đạt được như chỉ tiêu đề ra, ảnh hưởng đến việc thực hiện chung của kỳ quy hoạch sử dụng đất.
Nghiên cứu “Đánh giá các yếu tố tác động đến kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất làm cơ sở cho quy hoạch sử dụng đất trong điều kiện biến đổi khí hậu – Trường hợp nghiên cứu tại thành phố Cần Thơ” là rất cần thiết, giúp lập và điều chỉnh quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất kịp thời nhằm quản lý và sử dụng tài nguyên đất đai đạt hiệu quả cao. Nghiên cứu đã tổng hợp báo cáo của cơ quan tài nguyên và môi trường về kết quả lập và thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng các loại đất giai đoạn 2006-2015 của thành phố Cần Thơ, tiến hành điều tra người dân và chính quyền địa phương ở các địa bàn điển hình có đất nông nghiệp và đất phi nông nghiệp bị quy hoạch với số phiếu là 400 phiếu, kết hợp lấy ý kiến các chuyên gia về quy hoạch đất đai và xây dựng để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến kế hoạch sử dụng đất, áp dụng phương pháp phân tích đánh giá đa tiêu chuẩn (MCA) với kỹ thuật AHP-GPM để đánh giá mức độ ảnh hưởng chính và ảnh hưởng phụ của các yếu tố, áp dụng phương pháp hệ thống thông tin địa lý (GIS) và kịch bản biến đổi khí hậu để đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố biến đổi khí hậu.
Kết quả nghiên cứu đã xác định được nhóm yếu tố ảnh hưởng đến kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất của thành phố Cần Thơ giai đoạn 2006-2015 bao gồm nhóm yếu tố về kinh tế xã hội, chính sách đất đai và quy trình kỹ thuật, ba nhóm yếu tố này có một điểm chung và bị chi phối hoàn toàn bởi Con người yếu tố mang tính quyết định. Thông qua so sánh tác động của các yếu tố, cho thấy yếu tố Con người là quan trọng nhất đã tác động chính đến quá trình thực hiện kế hoạch sử dụng đất của thành phố Cần Thơ giai đoạn 2006-2015, trong đó nhân tố mang tính chất quyết định là Nhà lãnh đạo, Người thực hiện kế hoạch sử dụng đất, Nhà đầu tư và cuối cùng là Nhà lập kế hoạch. Đối với nhóm yếu tố Biến đổi khí hậu, yếu tố ngập lụt là quan trọng cần được chú ý, các yếu tố còn lại chưa ảnh hưởng đến kết quả thực hiện kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2006-2015.
Để việc lập quy hoạch kế hoạch sử dụng đất của thành phố Cần Thơ giai đoạn 2021 – 2030 đạt hiệu quả, nghiên cứu đã xác định mức độ ảnh hưởng của nhóm yếu tố biến đổi khí hậu, theo dự báo đến năm 2030 toàn bộ diện tích thành phố Cần Thơ đều bị ngập với 3 mức độ lần lượt là <0,6m, từ 0,6-1,5m, >1,5m, tình trạng ngập sâu tập trung ở huyện Vĩnh Thạnh, Cờ Đỏ, Thới Lai với định hướng là vùng sản xuất nông nghiệp chủ đạo của thành phố nếu không có các phương án phù hợp sẽ gây hậu quả nghiêm trọng đến quy hoạch sử dụng đất và đời sống kinh tế, xã hội của người dân.
Nghiên cứu đã xây dựng được quy trình lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hiệu quả cho Thành phố Cần Thơ và có thể áp dụng cho các địa phương có điều kiện tương tự, đồng thời đề xuất được các giải pháp đối với Nhà lãnh đạo, Người thực hiện kế hoạch sử dụng đất, Nhà đầu tư và Nhà lập kế hoạch sử dụng đất nhằm để khắc phục các mặt hạn chế và nâng cao vai trò của yếu tố Con người trong thực hiện quy hoạch kế hoạch sử dụng đất. Ngoài ra, các giải pháp công trình và phi công trình cũng được giới thiệu để góp phần giảm tác động của nhóm yếu tố Biến đổi khí hậu trong việc lập quy hoạch kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2021 – 2030.
2. Những kết quả mới của luận án
– Xác định được mức độ quan trọng của các nhóm yếu tố ảnh hưởng đến quy hoạch kế hoạch sử dụng đất trong điều kiện đặt trưng của thành phố Cần Thơ, ngoài nhóm yếu tố tự nhiên, kinh tế, xã hội thường xuyên thay đổi và nhất là quy hoạch phát triển tổng thể của chính quyền thành phố Cần Thơ, luận án đã xác định được nhóm yếu tố con người là yếu tố quan trọng liên quan đến sử dụng đất nhưng chưa được các nghiên cứu trước đây quan tâm phân tích đúng tầm. Luận án là một đóng góp bổ sung kỹ thuật quy hoạch sử dụng đất, đóng góp cho việc hoàn thiện lý thuyết quy hoạch sử dụng đất và khả năng áp dụng trong thực tiễn;
– Tích hợp được tác động của nhóm yếu tố biến đổi khí hậu với các nhóm yếu tố tự nhiên, kinh tế và xã hội lên từng loại đất khác nhau, đánh giá được yếu tố tăng nhiệt độ, lượng mưa, xâm nhập mặn chưa tác động lên quy hoạch sử dụng đất, ngoại trừ yếu tố ngập lụt có ảnh hưởng đến quy hoạch sử dụng đất;
– Khắc phục hạn chế của công tác quy hoạch truyền thống, tăng cường tính khả thi và hiệu quả của công tác quy hoạch sử dụng tài nguyên đất, phục vụ cho phát triển của thành phố Cần Thơ, giúp cho các nhà quản lý đưa ra các biện pháp quy hoạch và thực hiện quy hoạch chiến lược khai thác hợp lý tài nguyên đất, tăng cường lợi ích kinh tế cho nông dân và lợi ích sinh thái cho người dân Thành phố.
– Kiện toàn hệ thống pháp luật và chính sách nhà nước là một trong những giải pháp mang tính chất quyết định để nâng cao vai trò của nhóm yếu tố Con người trong thực hiện quy hoạch kế hoạch sử dụng đất và xây dựng được 5 bước thực hiện phương án quy hoạch kế hoạch sử dụng đất dưới tác động của biến đổi khí hậu.
3. Các khả năng ứng dụng trong thực tiễn, các vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
Kết quả của luận án là cơ sở quan trọng, tài liệu rất hữu ích cho việc lập phương án quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hiệu quả giai đoạn 2021-2030 cho Thành phố Cần Thơ và các địa phương có điều kiện tương tự. Có thể ứng dụng kết quả phân tích nhóm yếu tố biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 – 2030 với các yếu tố về sự gia tăng nhiệt độ, sự thay đổi lượng mưa, sự xâm nhập mặn, diễn biến ngập lụt trong đó độ sâu ngập lụt là yếu tố cần được quan tâm cho việc lập quy hoạch kế hoạch sử dụng đất,
Việc lồng ghép các yếu tố con người và các yếu tố tác động của biến đổi khí hậu vào việc lập kế hoạch sử dụng đất có ý nghĩa thực tiễn cho công tác thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp quận, huyện góp phần thực hiện thành công và đạt được chỉ tiêu trong cả kỳ quy hoạch kế hoạch sử dụng đất./.
