BẢN TRÍCH YÊU LUẬN ÁN
Tên tác giả: Nguyễn Thanh Nguyên
Tên luận án: Nghiên cứu đặc điểm sinh học, sinh thái học và kỹ thuật tạo cây con loài Tơm trong (Urceola minutiflora (Pierre) D.J.Middleton) tại Tây Nguyên.
Ngành: Sinh thái học
Mã số: 9420120
Đơn vị đào tạo sau đại học: Trường Đại học Đà Lạt
NỘI DUNG BẢN TRÍCH YẾU
1. Mục đích và đối tượng nghiên cứu của luận án.
a) Mục đích: Phục vụ cho công tác bảo tồn và duy trì nguồn gen cây Tơm trong (Urceola minutiflora (Pierre) D.J.Middleton).
b) Đối tượng: Loài Tơm trơng (Urceola minutiflora (Pierre) D.J.Middleton).
2. Các phương pháp nghiên cứu đã sử dụng
Thu thập, kế thừa, phỏng vấn và tổng hợp tư liệu.
Điều tra, thu thập mẫu và định danh thực vật.
Ghi nhận và phân tích các nhân tố sinh thái khu vực phân bố loài.
Phân tích thành phần dinh dưỡng và vi sinh vật trong đất khu vực phân bố loài.
Phân tích các hoạt chất chính trong cây Tơm trơng.
Nhân giống in vitro và giâm hom.
Tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu trên máy tính theo phần mềm MS Excel và SPSS 16.0.
3. Các kết quả chính và kết luận.
3.1. Sự sinh trưởng, phát triển và thích nghi loài Tơm trong chịu ảnh hưởng của các nhân tố sinh thái chính như: mức độ khai thác, độ dày tầng đất và vị trí địa hình.
3.2. Loài phân bố chủ yếu trên nền đất sét pha cát, pH đất trung tính dao động từ 6,50 – 6,81, hợp chất hữu cơ không cao từ 3,04 – 4,04%.
3.3. Thành phần vi sinh vật phong phú như: Azotobacter sp., Bacillus sp., vi khuẩn phân giải xenlulô, Trichoderma và Aspegillus sp.
3.4. Về phân bố, Tơm trơng phát hiện ở ba tỉnh Tây Nguyên là Gia Lai (Krông Pa), Đắk Lắk (Ea H’leo và VQG Yok Đôn) và Lâm Đồng (Đức Trọng); ở độ cao từ 200 – 938 m, tập trung từ 300 – 500 m, trên đất sa thạch hoặc đất sét pha cát.
3.5. Đã xây dựng được bản đồ phân bố quần thể.
3.6. Về kiểu thảm, Tơm trong phân bố trong 3 kiểu thảm chính là: (1) V: Rừng thưa cây lá rộng hơi khô nhiệt đới; với 2 kiểu phụ là Rừng khô thưa trên đất cát và sét pha cát (V.Mia.2) và Quần thể thoái hóa thành trảng cỏ, cây bụi (V.Mia.4.2) của rừng thưa cây lá rộng hơi khô nhiệt đới (V); (2) II: Rừng kín nửa rụng lá ẩm nhiệt đới (II.Mva); (3) Rừng trồng Bạch đàn microcorys (Eucalyptus microcorys).
3.7. Về sinh trưởng, mật độ cây Tơm trong trong các kiểu thảm khác nhau cũng có sự khác biệt rõ rệt. Trong kiểu V.Mia.4.2 có mật độ trung bình thấp nhất với 300 cây/ha (Doo: 0,42 cm; Hit: 1,5 m); Kiểu V.Mia.2 có mật độ 530 cây/ha (Doo: 1,40 cm; Hit: 4,83 m); cao nhất là Kiểu II. Mia có mật độ 3.650 cây/ha (Doo: 0,32 cm; Hit: 0,20 m).
3.8. Nhân giống in vitro cây Tơm trong thành công trên môi trường MS bổ sung 0,5 mg/l BA hay 1 mg/l Kinetin là tốt nhất đến sự tái sinh và sinh trưởng chồi. Trên cùng một môi trường nuôi cấy, môi trường có bổ sung và không bổ sung 1 g/l than hoạt tính đều thích hợp đến sự tái sinh và sinh trưởng chồi. Môi trường WPM bổ sung 1,0 mg/l IBA là thích hợp cho tạo rễ in vitro. Giá thể ra cây ex vitro sử dụng hỗn hợp 25% đất – 75% xơ dừa là phù hợp nhất để chuyển cây Tơm trơng in vitro ra điều kiện vườn ươm (ex vitro).
3.9. Nhân giống cây Tơm trong bằng hom sử dụng chất IAA nồng độ 1 – 1,5% là tốt nhất. Khi giâm trên giá thể cát nên sử dụng hom già chưa hóa gỗ và giâm vào mùa nắng (từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau), với điều kiện giâm trên giá thể thì giá thể 50% đất – 50% xơ dừa là phù hợp và nên tiến hành giâm vào mùa mưa để tạo cây hom chất lượng nhất.
3.10. Giai đoạn vườn ươm: Thành phần dinh dưỡng trồng và chăm sóc cây Tơm trơng là 87% đất + 10% phân chuồng + 3% lân; điều kiện che sáng tối ưu là 50% ánh sáng; và chu kỳ tưới nước là 4 ngày/lần.
3.11. Xây dựng được hướng dẫn kỹ thuật nhân giống vô tính cây Tom trong (Urceola minutiflora (Pierre) D.J.Middleton).
